W poszukiwaniu zielonego napędu. Czy transport powstrzyma transformację energetyczną?

Niektóre cyklony gwałtownością i skutkami przekraczają wszystko, co ludzkość widziała przez setki lat. Dlatego wkrótce przyjęta zostanie szósta kategoria ich pomiaru, do obecnej pięciostopniowej skali. W styczniu pobity został historyczny rekord temperatur na świecie. Naukowcy alarmują; przekroczyliśmy granicę bezpieczeństwa. Ziemia się przegrzewa i nieuchronnie czekają nas kataklizmy.
Wszystkie ręce na pokład?

Transport niechlubnie przoduje

O powstrzymanie katastrofy najwcześniej zaczęła walczyć Unia Europejska. Nacisk kładła na zmniejszenie emisji CO2 przemysłów najbardziej trujących środowisko, jak energetyka, hutnictwo czy cementownie. Szybko nawet pokonała kolejne kroki milowe. Te „brudne” branże obniżyły emisje, ale ponadto wyprowadzono je, przy okazji kilka innych, poza UE.
Równie szybko zabrano się w UE za ograniczenie emisji przez transport. Już w 2011 r. Komisja Europejska upracowała Białą księgę, tj. plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu z niską emisją. Według ówczesnych założeń, transport miał ograniczyć do 2050 r. emisje gazów cieplarnianych (GHG) o 80–95% w porównaniu z poziomem z 1990 r., a do 2030 r. o ok. 20%.
W najnowszej analizie opublikowanej w styczniu 2024 r. wielki audytor unijny, Europejski Trybunał Obrachunkowy (ETO), stwierdza, że chociaż w ciągu ostatnich 30 lat UE zdołała ograniczyć emisje GHG w wielu obszarach, emisje CO2 sektora transportu nadal rosną. Nie tylko dlatego, że nie udało się przesunąć większych wolumenów towarów z transportu drogowego na kolej. Po prostu rośnie praca przewozowa transportu samochodowego i jego udział w łącznych przewozach, natomiast postęp w jego dekarbonizacji jest wolny. W 2021 r. odpowiadał on za 23% całkowitych emisji GHG w UE (samochody osobowe miały ponad połowę udziału w nich). Natomiast...