Czym jest efektywność i jak ją mierzyć?
Efektywność to stosunek efektów do nakładów. Może być mierzona różnymi sposobami w zależności od kontekstu. W przypadku biznesu efektywność może być mierzona przez stopień generowania zysku w stosunku do inwestycji. W przypadku pracy zespołowej efektywność może być mierzona przez ilość produkowanego wyniku w stosunku do ilości czasu i zasobów zużytych na jego osiągnięcie. W przypadku badań naukowych efektywność może być mierzona przez liczbę odkrytych zależności w stosunku do ilości przeprowadzonych eksperymentów.
Pomiar efektywności w magazynie należy rozpocząć od:
- Określenia celów i oczekiwań dotyczących efektywności procesów magazynowych.
- Zdefiniowania mierników efektywności, takich jak np. czas dostawy, poziom uszkodzeń produktów, liczba błędów w procesie magazynowania itp.
- Zebrania danych dotyczących procesów magazynowych, takich jak ilość przyjętych i wysłanych towarów, liczba operacji magazynowych, czas trwania poszczególnych etapów procesu itp.
- Analizy zebranych danych w celu określenia mocnych i słabych stron procesów magazynowych oraz identyfikacji problemów i nieefektywności.
- Zaproponowania i implementacji działań naprawczych i usprawniających procesy magazynowe.
- Regularnego monitorowania efektywności procesów magazynowych i wprowadzanie korekt, aby utrzymać poziom efektywności na wymaganym poziomie.
![]()
Aby pogodzić efektywność z jakością w magazynie, należy przeprowadzić następujące kroki:
- Ustalić cele dotyczące jakości i efektywności procesów magazynowych.
- Określić kryteria jakościowe dotyczące produktów, takie jak np. poziom uszkodzeń, termin ważności itp.
- Zapewnić odpowiednie procedury i instrukcje dotyczące przyjmowania, przechowywania i wysyłania towarów oraz przeszkolić pracowników w zakresie ich stosowania.
- Stworzyć system zarządzania jakością, który pozwala na regularne monitorowanie i raportowanie jakości produktów oraz procesów magazynowych.
- Wdrożyć rozwiązania technologiczne, takie jak systemy automatycznego skanowania i kontroli jakości, które pozwolą na usprawnienie procesów magazynowych i zwiększenie ich efektywności.
- Regularnie przeprowadzać audity i analizy procesów magazynowych, aby identyfikować i eliminować źródła problemów związanych z jakością i efektywnością.
- Zintegrowanie działań związanych z jakością i efektywnością pozwala na osiągnięcie optymalnych rezultatów, ponieważ pozwala na zwiększenie produktywności i jednocześnie zachowanie wysokiego poziomu jakości produktów oraz procesów magazynowych.
Kiedy podjąć decyzję o automatyzacji?
Firmy powinny rozważać automatyzację procesów logistycznych w magazynie, kiedy napotykają na problemy związane z wydajnością, dokładnością czy kosztami. Oto kilka sytuacji, kiedy automatyzacja może być korzystna:
- Wzrost obrotów: kiedy firma rozwija się i zwiększa swoje obroty, automatyzacja procesów logistycznych pozwala na zwiększenie wydajności i przyspieszenie procesów, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu.
- Problemy z dokładnością: kiedy firma napotyka problemy z dokładnością w procesach magazynowych, automatyzacja pozwala na zwiększenie precyzji i redukcję błędów.
- Trudności z zarządzaniem zasobami: automatyzacja procesów logistycznych pozwala na lepsze zarządzanie zasobami magazynowymi i eliminację marnotrawstwa.
- Koszty: automatyzacja procesów logistycznych może pomóc w redukcji kosztów, poprzez zwiększenie wydajności i redukcję błędów.
- Potrzeba zwiększenia bezpieczeństwa pracy: automatyzacja procesów logistycznych pozwala na eliminację niebezpiecznych czynności dla pracowników, takich jak przenoszenie ciężkich przedmiotów.
Jednakże ważne jest, aby pamiętać, że automatyzacja nie zawsze jest rozwiązaniem dla każdej firmy i ważne jest dokładne przeanalizowanie swoich potrzeb i kosztów związanych z automatyzacją przed podjęciem decyzji.
Poniżej porównanie wybranych rozwiązań. Oczywiście lista ta została skrócona do kilku popularnych rozwiązań i tak naprawdę powinna być rozważana przez podmioty, które zidentyfikowały już proces kompletacji jako proces, który należy zautomatyzować. Osobną kwestią jest:
- automatyzacja procesów wejścia (np. przenośniki wjezdne, skanery matrix, etykieciarki);
- automatyzacja procesów transportowych (np. przenośniki podsufitowe, wózki AGV, autonomiczne wózki kompletacyjne);
- automatyzacja procesów produkcyjnych i okołoprodukcyjnych (np. roboty, coboty, tank farmy);
- automatyzacja procesów wyjścia (np. sortery, automatyczne linie do pakownia).
Od czego rozpocząć planowanie?
Aby rozpocząć planowanie automatyzacji magazynu, należy rozpocząć od dokładnej analizy potrzeb i wymagań magazynu. Trzeba uwzględnić takie czynniki, jak:
- Charakter i rodzaj przechowywanych produktów: różne systemy automatyczne mogą być odpowiednie dla różnych rodzajów produktów, np. szafy kompletacyjne są odpowiednie dla produktów o małych gabarytach, podczas gdy antresola automatyczna z przenośnikami jest lepsza dla produktów o większych rozmiarach.
- Wielkość magazynu: automatyzacja procesów logistycznych może być bardziej opłacalna dla większych magazynów, ponieważ pozwala na zwiększenie wydajności i redukcję kosztów.
- Obecne procesy logistyczne: należy przeanalizować obecne procesy logistyczne, aby określić, które z nich mogą być automatyzowane i jakie korzyści przyniosłoby to dla magazynu.
- Budżet: ważne jest, aby określić budżet przeznaczony na automatyzację procesów logistycznych i porównać różne rozwiązania pod kątem kosztów i korzyści.
- Oprogramowanie i integracja: istotne jest również, aby upewnić się, że wybrane rozwiązanie będzie mogło być zintegrowane z istniejącym oprogramowaniem i systemami informatycznymi magazynu.
| System | Cena | Wydajność operacji na godzinę | Czas wdrożenia | Optymalny kanał dystrybucji |
| Szafy kompletacyjne | Średnia | Średnia | Krótki | Magazyny z dużymi ilościami małych elementów |
| Antresola automatyczna | Wysoka | Wysoka | Średni | Magazyny z dużymi ilościami średnich i małych elementów |
| Shuttle system paczkowy | Bardzo wysoka | Bardzo wysoka | Długi | Magazyny z dużymi ilościami paczek i towarów na paletach |
| Rozwiązania „mini load” | Wysoka | Wysoka | Długi | Magazyny z dużymi ilościami średnich i dużych elementów |
Po dokładnej analizie potrzeb i wymagań magazynu należy przeprowadzić testy i porównania różnych rozwiązań automatyzacji procesów logistycznych i wybrać najlepsze rozwiązanie dla magazynu.
Istnieje kilka czynników, które mogą przemawiać przeciwko automatyzacji procesów logistycznych w konkretnym magazynie:
- Koszt: automatyzacja procesów logistycznych może być kosztowna, zarówno pod względem zakupu i instalacji systemów automatycznych, jak i kosztów utrzymania. Jeśli koszt automatyzacji przekracza korzyści, może być trudno uzasadnić taką inwestycję.
- Niski poziom wykorzystania: jeśli magazyn jest mało wykorzystywany lub ma niskie poziomy obrotów, automatyzacja może nie być opłacalna.
- Wymagane zmiany infrastruktury: jeśli magazyn jest starszy lub ma ograniczoną przestrzeń, automatyzacja może wymagać znacznych zmian infrastrukturalnych, co może być kosztowne i trudne do zrealizowania.
- Złożoność produktów: jeśli produkty są bardzo różnorodne i złożone, automatyzacja może okazać się trudna lub niemożliwa.
- Brak wykwalifikowanego personelu: jeśli firma nie ma odpowiedniego personelu, który mógłby zarządzać i obsługiwać systemy automatyczne, automatyzacja może być trudna do zrealizowania.
- Brak dostępności na rynku: niektóre systemy automatyczne mogą być trudne do zdobycia lub mogą być dostępne tylko na rynku zagranicznym, co może przemawiać przeciwko ich zastosowaniu.
Jeśli magazyn spełnia więcej niż jeden z tych czynników, oznacza to, że automatyzacja procesów logistycznych może nie być odpowiednia lub trudna do zrealizowania.
Jak prowadzić projekt automatyzacji?
Przede wszystkim należy rozpocząć od przeprowadzenia analizy potrzeb: przed rozpoczęciem projektu automatyzacji magazynu trzeba przeprowadzić analizę potrzeb, aby określić, jakie procesy w magazynie mogą być automatyzowane oraz jakie korzyści będzie to przynosić. Analizę potrzeb należy przeprowadzić z udziałem pracowników magazynu, którzy znają procesy logistyczne od strony praktycznej (użytkownicy magazynu i systemów).
Drugim krokiem jest opracowanie planu projektu: po określeniu potrzeb należy opracować plan projektu, który będzie zawierał cel projektu, harmonogram, budżet, zasoby potrzebne do realizacji projektu oraz plan ryzyka. Tutaj warto mieć na uwadze, że zarówno nasz budżet, jak i harmonogram będą się zmieniać do czasu wyboru ostatecznego rozwiązania i podpisania umowy.
Krok trzeci: wybór odpowiedniego systemu automatyzacji. Należy wybrać odpowiedni system automatyzacji, który będzie spełniał potrzeby magazynu oraz będzie dostosowany do rodzaju produktów, które są przechowywane w magazynie.
Przygotowanie magazynu: przed rozpoczęciem instalacji systemów automatycznych należy przygotować magazyn. Oznacza to, że trzeba wyznaczyć miejsca, w których zostaną zamontowane systemy, oraz przeprowadzić ewentualne prace remontowe, które będą konieczne.
Kolejnym krokiem jest instalacja i uruchomienie systemów: po przygotowaniu magazynu należy przeprowadzić instalację i uruchomienie systemów automatycznych. Pracę należy powierzyć odpowiedniemu zespołowi, który będzie zajmował się instalacją oraz uruchomieniem systemów.
Last but not least. Szkolenie personelu: po uruchomieniu systemów automatycznych należy przeprowadzić szkolenie dla pracowników magazynu, którzy będą pracowali z nowymi systemami.
Monitorowanie i ewaluacja: po wdrożeniu systemów automatycznych należy monitorować ich działanie i oceniać ich skuteczność.