Przypadki, gdy cudzoziemiec do podjęcia pracy na terytorium RP nie musi posiadać zezwolenia na pracę, wynikają z art. 87 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2023 r. poz. 735) – z wyłączeniem art. 87 ust. 1 pkt 12 tego aktu prawnego.
Autor: Dawid Andrzejewski
Specjalista ds. legalności zatrudnienia cudzoziemców. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz Studiów Podyplomowych Bezpieczeństwo i Higiena Pracy na Politechnice Poznańskiej. Zatrudniony przy wykonywaniu czynności kontroli i nadzoru nad przestrzeganiem przepisów prawa pracy, w tym przepisów i zasad BHP. Występujący przed sądami powszechnymi w sprawach cywilnych oraz o wykroczenia i przestępstwa przeciwko prawom pracownika.
Powierzenie pracy cudzoziemcowi na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy jest procedurą uproszczoną. Pozwala ona obywatelowi jednego z pięciu państw: Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii i Ukrainy wykonywać pracę w Polsce przez 24 miesiące bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę, w zakresie, w jakim nie jest wydawane zezwolenie na pracę sezonową.
W niniejszym artykule przedstawiono rozwiązania prawne związane z pracą cudzoziemców z państw trzecich wykonywaną za pośrednictwem podmiotu kierującego do pracy. Obywatelami państw trzecich są obywatele krajów nienależących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, który zrzesza kraje Unii Europejskiej oraz Islandię, Norwegię i Liechtenstein.
Na rynku występuje szeroka gama urządzeń służących do transportowania towarów oraz do ich podnoszenia. Najbardziej popularne są wózki jezdniowe z napędem silnikowym (spalinowe, elektryczne) z mechanicznym napędem podnoszenia niewymagającym bezpośredniego działania siły mięśni podczas wykonywania czynności podnoszenia ładunku (tzw. wózki widłowe). Na rynku dostępne są także tzw. paleciaki – popularne ze względu na rozmiar i koszt zakupu oraz zaspokajające potrzebę przemieszczania mniejszych towarów. Są to pewnego rodzaju wózki, ale prowadzone ręcznie, a ich układ podnoszenia może być ręczny lub mechaniczny. Przy układach mechanicznych spotkać można rozróżnienie na układ mechanicznego podnoszenia i unoszenia do 30 cm. Tak przedstawione rozróżnienie jest bazą do zweryfikowania, jakie warunki musi spełniać operator wózka jezdniowego oraz jakim dozorem technicznym powinien być objęty dany wózek jezdniowy w firmie.
Cudzoziemiec nielegalnie wykonujący pracę to cudzoziemiec nieuprawniony do jej wykonywania w rozumieniu art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej: „ustawa o promocji zatrudnienia”) lub niemający odpowiedniego zezwolenia na pracę, niezwolniony na podstawie przepisów szczególnych z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę lub którego podstawa pobytu nie uprawnia do wykonywania pracy.
Zatrudnienie obywateli państw trzecich, a więc obywateli krajów nienależących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, który zrzesza kraje Unii Europejskiej oraz Islandię, Norwegię i Liechtenstein, co do zasady wymaga posiadania odpowiedniego dokumentu uprawniającego do legalnej pracy na terenie RP.