emisyjnych dla TSL wynika z faktu, że ślad węglowy (czyli całkowita suma emisji dwutlenku węgla do powietrza) tej branży jest bardzo wysoki, oceniany na 24% emisji światowej. Większość śladu węglowego TSL pochodzi z działalności transportowej, z czego aż 70% przypada na transport drogowy. W UE ślad węglowy z transportu przewyższa ślad węglowy z produkcji i, co ważniejsze, jest jedynym rodzajem emisji, która rośnie w UE, a nie spada. Realizacja wymogów określonych w pakiecie„Fit for 55” weryfikowana będzie na podstawie kolejnego, nowego instrumentu unijnej polityki klimatycznej, tzw. ESG. Jest to nowy obligatoryjny standard zarządzania organizacjami, który ma na celu realizację, na poziomie krajów członkowskich i ich podmiotów gospodarczych, strategii Zielonego Ładu, poprzez osiągnięcie zeroemisyjnej gospodarki w 2050 r. ESG – co oznacza? Akronim określa trzy kryteria oceny pozafinansowej przedsiębiorstw ujawniane w corocznym raporcie ESG. Pierwsze kryterium (E) oznacza środowisko (ang. environment) i odnosi się do wpływu firmy na otoczenie, w tym na emisje CO2 do powietrza, czyli tzw. ślad węglowy. Ponadto w tej kategorii uwzględnia się gospodarkę odpadami w modelu GOZ – tzw. gospodarka o obiegu zamkniętym, oddziaływanie na stan wód (ślad wodny), bioróżnorodność, inwestycje środowiskowe i in. Drugie kryterium (S) to społeczna odpowiedzialność biznesu (ang. social), w związku z którym należy odnieść się do poszanowania praw pracowniczych, BHP, zakazu zatrudniania dzieci, poziomu wynagrodzenia, tolerancji, oraz braku dyskryminacji z uwzględnieniem parytetów kobiet (np. w zarządach spółek i komisjach nadzorczych) oraz eliminacji różnic w wynagrodzeniu pomiędzy mężczyznami i kobietami (różnica nie powinna być wyższa niż 5%). Ostatnie kryterium (G) to ład korporacyjny (ang. governance), w którym uwzględnić należy kwestie związane z jawnością i transparentnością zarządzania, zapobieganiem łapownictwu i korupcji. Pakiet„Fit for 55”– co nowego dla branży? Jak już wspomniano, większość regulacji przyjętych w pakiecie„Fit for 55” będzie mieć przemożny wpływ na branżę TSL. Zacznijmy od reformy europejskiego systemu handlu emisjami dwutlenku węgla (tzw. UE ETS). System ten funkcjonuje od 2003 r. i jak dotąd, działa częściowo na zasadzie przyznawania bezpłatnych uprawnień poszczególnym podmiotom z wysoce emisyjnych branż, tj. hutom, cementowniom, elektrociepłowniom, a częściowo na zakupie certyfikatów emisyjnych (EUA) na giełdzie papierów wartościowych. Ogólnie mówiąc, planowana reforma dąży do stopniowego wycofywania bezpłatnych uprawnień i zmniejszania dopuszczalnych limitów emisyjnych. Systemem odpłatnych certyfikatów objęte zostanie lotnictwo – dotychczas zwolnione z obowiązku nabywania EUA. Ponadto do EU ETS włączony zostanie transport morski. Oprócz tego reforma zakłada stworzenie odrębnego systemu dla transportu drogowego i ogrzewania budynków (tzw. EU ETS2). Jego celem jest całkowite wycofanie użycia ropy naftowej do roku 2050. Od 2026 r. dostawcy paliw będą zobowiązani do posiadania zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych oraz do złożenia sprawozdań za 2024 i 2025 r. Cena certyfikatu zawarta będzie w cenie paliwa. Systemem EU ETS2 objęta będzie również emisja z paliw kopalnych wykorzystywanych do ogrzewania budynków, w tym hal magazynowych, centrów logistycznych. Chodzi tu o powszechnie wykorzystywane w Polsce paliwa takie jak węgiel, koks, olej opałowy i gaz ziemny. Pułap emisyjności w systemie UE ETS 2 będzie corocznie obniżany, aby już w 2030 r. osiągnąć redukcję emisji o 55% w porównaniu z 1990 r., Nowy system nie przewiduje darmowych uprawnień. Jeśli chodzi o transport drogowy, ogromne kontrowersje budzi wprowadzenie przez KE zakazu sprzedaży pojazdów z silnikami spalinowymi od 2035 r. Planuje się całkowite wyłączenie z obiegu pojazdów wyposażonych w system spalinowy, a co za tym idzie – całkowitą redukcję emisji spalin w ruchu drogowym. Stopniowa likwidacja przewozów spalinowych będzie następować równolegle z rozwojem elektromobilności. Pakiet przewiduje przyspieszenie rozwoju infrastruktury służącej do ładowania (AFID) oraz tankowania pojazdów zasilanych paliwem alternatywnym. Tyczy się to zarówno transportu drogowego, jak i cumujących w portach statków czy samolotów podczas postoju na lotnisku. Planuje się umieszczenie punktów ładowania przynajmniej co 60 km na głównych drogach, w ramach sieci bazowej TEN-T. Dla samochodów osobowych i ciężarowych poniżej 3,5 t planuje się zrealizować ten cel do końca 2025 r., natomiast dla samochodów ciężarowych powyżej 3,5 t – do końca 2030 r. Jako paliwo alternatywne został uwzględniony również wodór. Planowane są stacje do tankowania Wyzwania logistyki przyszłości | czerwiec–lipiec 2024 20 LOGISTYKA I MAGAZYNOWANIE
RkJQdWJsaXNoZXIy MTMwMjc0Nw==