Kurier – kluczowe ogniwo łańcucha dostaw. KEP

Baza wiedzy
   Tematy poruszane w tym artykule  
  • Jak rozwój rynku e-commerce wpływa na branżę kurierską w Polsce.
  • Które firmy kurierskie dominują na polskim rynku i jakie nowatorskie rozwiązania wprowadzają.
  • Jakie są obecne wyzwania dla branży logistycznej.
  • Jak technologia i innowacje pomagają w dostosowaniu usług do potrzeb osób niskich lub z niepełnosprawnościami.
  • Rola nowych technologii w obsłudze klienta i zarządzaniu przesyłkami, na przykładzie planowanych wprowadzeń przez Pocztę Polską.

Rynek przesyłek kurierskich w Polsce rozwija się w Polsce od trzech dekad, ostatnio w błyskawicznym tempie. Według najnowszego raportu Poczty Polskiej już w 2023 r. wartość branży KEP (Kurier Express Paczka) w Polsce ma sięgnąć 12 mld zł. Firmy kurierskie intensywnie rywalizują o klienta końcowego. Ważnym ogniwem są sami kurierzy, a na budowanie pozytywnego postrzegania marki wpływa sprawna logistyka.

Firmy kurierskie w Polsce

Firmy kurierskie rosną niemal wprost proporcjonalnie do tego, jak rozwija się rynek e-commerce. Jednak wraz z zyskami systematycznie zwiększają się wymagania wobec nich. Kurierzy są zwykle drożsi niż standardowe usługi pocztowe. Konsumenci oczekują coraz krótszego czasu dostawy, rośnie powodzenie usług ekspresowych, dostępnych zarówno na terenie kraju, jak i w przesyłkach zagranicznych. W Polsce na rynku usług kurierskich dominują DHL, DPD, GSL, Poczta Polska, InPost. Ta ostatnia szybko rośnie w siłę, wiodąc prym w dostawach do swych paczkomatów, które poniekąd zrewolucjonizowały rynek i ugruntowały nowe przyzwyczajenia konsumentów. 

KEP (Kurier Express Paczka) – jest potencjał, są wyzwania! 

Teoretycznie zadanie jest proste: należy podjąć przesyłkę z miejsca A i dostarczyć do miejsca B. W praktyce operatorzy KEP mają szansę wyróżnić się na konkurencyjnym rynku, jeśli zrobią to z jednej strony wyjątkowo szybko i sprawnie, z drugiej relatywnie tanio. 

Podstawową determinantą rozwoju rynku KEP jest w tej chwili boom w e-handlu. Handel elektroniczny jest głównym motorem wzrostu tego rynku, generując znaczne przychody dla branży. Konsumenci przyzwyczaili się do tego, że zamawiają przedmioty, po które wcześniej chodzili do sklepów. KEP opiera się na przesyłkach relatywnie niewielkich paczek, a o sukcesie decyduje m.in. czas dostawy do adresata. Z reguły firmy realizujące dostawy tego rodzaju dysponują konkretnym łańcuchem logistycznym, składającym się często z niewielkich środków transportu o relatywnie niskich kosztach (niewielkie spalanie) oraz wymagających dość ograniczonej obsługi. Kolejną zaletą jest wyjątkowo krótki czas dostawy oraz możliwość wyboru opcji dodatkowych. Dostępna jest priorytetowa obsługa poszczególnych paczek.


Przed dostawcami usług kurierskich jest jeszcze wiele do zrobienia. Od lat prawdziwą bolączkę efektywnych łańcuchów dostaw stanowi kwestia ostatniej mili. To istotne zwłaszcza ze względu na koszty, dostawa na ostatnim odcinku stanowi średnio ponad 40% łącznych kosztów łańcucha dostaw. I na tym polu jednak zachodzi sporo zmian. Powstają nowe punkty odbioru, automaty paczkowe, upowszechniają się dostawy crowdsourcingowe, próbowane są dostawy z wykorzystaniem pojazdów autonomicznych czy dronów. Kiedy usługi z ich wykorzystaniem trafią do standardowych ofert? Nie wiadomo. Wiadomo natomiast, że kluczowym czynnikiem umożliwiającym zwiększenie wydajności firm kurierskich będzie… technologia. 


Małgorzata Markowska, Communication & Promotion Manager, GLS Poland, zwraca uwagę na aktualne wyzwania dla całej branży logistycznej, którymi są rosnące ceny paliwa, jak również trudna sytuacja na rynku pracy. – "Na rynku KEP wyzwaniem jest też utrzymanie wysokiej jakości obsługi klientów przy dużej konkurencji cenowej. W dłuższej perspektywie ważnym wyzwaniem jest stałe udoskonalanie logistyki ostatniej mili, w tym systematyczne poszerzanie zakresu usług i funkcjonalności dostosowanych do potrzeb odbiorców indywidualnych" – mówi M. Markowska.


Umiejętność funkcjonowania w niepewnej sytuacji gospodarczej, która wpływa na nastroje konsumenckie i zdolność do szybkiego reagowania na decyzje administracyjne związane z nakładaniem lub zdejmowaniem restrykcji sanitarnych, uważa za wyzwanie Rafał Nawłoka, prezes zarządu, DPD Polska. – "Przedstawiciele branży KEP muszą więc wykazać odporność i zdolność do realizowania usług w nadzwyczajnych i nieprzewidywalnych okolicznościach przy zachowaniu zalecanych środków bezpieczeństwa, co wiąże się koniecznością mobilizacji dodatkowych zasobów w sieci kurierskiej i w oddziałach. W branży KEP kluczowe jest więc doświadczenie w sytuacjach kryzysowych, a także nowoczesna infrastruktura i zoptymalizowane procesy logistyczne. Dziś konsumenci poza sprawnością i bezpieczeństwem usług oczekują także odpowiedzialności firm i marek za środowisko naturalne" – dodaje. 
 

gls
Małgorzata Markowska
Communication & Promotion Manager, GLS Poland

Współpracujemy z partnerami z różnych branż. Dla klientów z sektora e-commerce kluczowe są usługi elastyczne, dobrze dopasowane do potrzeb odbiorców indywidualnych. Dla partnerów z tych branż, w których liczy się czas, najważniejsze są niezawodne usługi ekspresowe. Dla eksporterów – rozbudowana i sprawna sieć międzynarodowa. Z punktu widzenia budowania pozycji konkurencyjnej istotne jest więc to, by udostępniać klientom paletę usług jak najlepiej odpowiadających ich oczekiwaniom. Drugi kluczowy komponent to wysoki poziom obsługi, czyli w praktyce profesjonalizm i otwartość naszych pracowników, gotowość do pomocy i nastawienie na współpracę. Do każdego klienta podchodzimy w sposób indywidualny. Przyjazny profil obsługi to na pewno jeden z naszych najważniejszych wyróżników. 


DPD – budowanie marki 

Szef DPD Polska nie ma wątpliwości, że konsumenci oczekują dziś zróżnicowanych opcji doręczeń. – "Proponujemy usługi dopasowane do ich indywidualnego stylu życia. Za pozytywnymi doświadczeniami nadawców i odbiorców stoją narzędzia, które włączają konsumenta w proces doręczenia i tym samym dają mu poczucie kontroli nad dostawą zamówienia. Zarządzanie doręczeniem ułatwia m.in. portal mojapaczka.dpd.com.pl i wygodnie rozlokowane punkty nadań oraz odbiorów DPD Pickup zapewniające dostęp do usług kurierskich zgodnie z potrzebami klienta" – mówi R. Nawłoka. Jego zdaniem, w oczach konsumentów najwięcej zyskują te marki, które wykazują troskę nie tylko o jakość i skuteczność usług, ale też znajdują odpowiedzi na wyzwania współczesności jak choćby zmiany klimatu. Tę tezę potwierdzają wnioski z corocznych analiz Barometr s-Shopper DPDgroup. Mając to na uwadze, DPD postawiło na rozwój nisko- i zeroemisyjnej floty, zagęszczanie sieci DPD Pickup umożliwiających samodzielne odbiory (w tym własne DPD Pickup Oddziały Miejskie o szerszej funkcjonalności) oraz przekształcanie infrastruktury zgodnie ze standardami energooszczędności i zrównoważonego rozwoju. – "W ostatnim czasie doszedł nowy, ważny dla nadawców i odbiorców czynnik wpływający na wizerunek marki – niezawodność serwisu w pandemii, do której istotnie przyczynia się sieć punktów nadań i odbiorów. Punkty sieci DPD Pickup nie tylko podnoszą sprawność usług kurierskich, ale dają konsumentom poczucie wygody i dostępność usług zgodnie z ich preferencjami i stylem życia w pandemii" – tłumaczy nasz rozmówca. 
 

dpd
Rafał Nawłoka
prezes zarządu, DPD Polska

DPD Polska stawia na indywidualizację oferty. Naszym celem jest zapewnienie odbiorcom różnych opcji doręczeń – od doręczeń kurierskich na adres domowy, do pracy lub do tzw. safe place, przez odbiory w punkcie lub automacie. Indywidualizacja dotyczy także oferty kierowanej do partnerów biznesowych. DPD Polska stawia na rozwiązania dopasowane do specyfiki sektora, w którym działają, jak również rodzaju towaru, który przesyłają. Dobrym przykładem jest usługa Dostawy Nocne wdrożona jako odpowiedź na doświadczenia z branży fashion. Dzięki niej sklepy mogą przyjmować towary także w godzinach nocnych, gdy zatowarowanie nie koliduje z bieżącą pracą sklepu stacjonarnego.


Tegoroczne opracowanie Barometr E-shopper potwierdziło, że e-konsumenci wymagają od marek i firm działań, które zapewnią skuteczne usługi przy jednoczesnej trosce o środowisko naturalne. – "DPD chce zapewnić neutralność doręczeń. Wśród nich jest rozwój elektrycznej floty (mamy już 100 elektrycznych pojazdów), inwestycje w czystą energię czy otwieranie obiektów w „zielonym standardzie”. Wprowadzanie przyjaznych środowisku zmian wiąże się jednak z wieloma wyzwaniami. Globalne firmy kurierskie, które planują strategię zrównoważonego rozwoju, muszą dostosować się do zmian w prawie i dynamicznego otoczenia regulacyjnego" – tłumaczy Rafał Nawłoka. Konsumenci coraz większą uwagę przywiązują do recyklingu produktów. Istotny jest dla nich nie tylko sposób ich wykonania, ale i opakowania. Coraz częściej oczekują oni, by sprzedawca zapakował zamówienie bez użycia folii, plastikowych wypełniaczy i reklamówek.


Flotę w Polsce dekarbonizuje DHL Express (firma obsługująca międzynarodowe ekspresowe przesyłki lotnicze). Do 2025 r. 60% pojazdów kurierskich będzie elektrycznych, a do końca br. na polskie drogi wyjedzie 13 e-vanów. Pierwszy z nich (WV e-Crafter) zaczął obsługiwać trasę we Wrocławiu. Inne modele, które dołączą do floty DHL Express, to Mercedes e-Sprinter, a także e-MAN. E-vany dobrano tak, aby jak najlepiej spełniały wymagania danego obszaru dostaw ostatniej mili. – "Wykorzystanie elektrycznych pojazdów jest jednym z działań, które przybliżają nas do osiągnięcia zerowej emisji CO₂ do 2050 r. zgodnie z ogłoszoną strategią działania na rzecz zrównoważonego rozwoju. Stale szukamy nowych rozwiązań, które z jednej strony będą umożliwiały nam minimalizowanie wpływu na środowisko naturalne, a z drugiej pozwolą terminowo dostarczać ekspresowe przesyłki do naszych klientów" – mówi Agnieszka Łukawczyk, dyrektor ds. operacji w DHL Express. DHL wdraża nie tylko e-vany, ale także elektryczne rowery dostawcze. Trwają również prace nad pierwszym elektrycznym samolotem cargo. Oprócz wymiany pojazdów we współpracy z kilkoma wyspecjalizowanymi firmami działa nad planem znacznego zwiększenia liczby punktów ładowania w Europie. 
O tym, że coraz większego znaczenia nabierają rozwiązania dotyczące zrównoważonego rozwoju, mówi też Małgorzata Markowska. Firma podejmuje działania z tego obszaru od 2008 r. – "Mamy ambicję, aby do 2030 r. dostarczać 50% naszych krajowych przesyłek przy użyciu zero- lub niskoemisyjnych środków transportu – tłumaczy i dodaje, że trwa rozbudowa sieci punktów nadania i odbioru paczek w Polsce oraz w całej Europie, wprowadzane są dodatkowe funkcjonalności umożliwiające odbiorcom indywidualne zarządzanie formą doręczenia. – Przykładem jest usługa FlexDeliveryService, udostępniająca wiele opcji dostawy do wyboru. GLS wdraża też np. płatność za paczki za pobraniem przy pomocy BLIKA czy doręczenie na podstawie kodu PIN" – konkluduje.


Zrównoważonemu rozwojowi służą też paczkomaty. – "InPost tworzy najbardziej ekologiczne rozwiązanie dostaw dla handlu elektronicznego – dostawa do Paczkomatów® redukuje emisję CO₂ o dwie trzecie w porównaniu z dostawami kurierskimi na obszarach miejskich i aż o 90% na obszarach wiejskich. Ponadto pozwala na zmniejszenie zatorów komunikacyjnych, a także zapewnienie wygodniejszego rozwiązania w zakresie dostarczania paczek konsumentom w trybie 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu i bez konieczności oczekiwania na przesyłkę w domu" – podkreślają przedstawiciele InPostu.
 

inpost
Rafał Brzoska
prezes, InPost

Z naszych badań wynika, że ponad 80% klientów oczekuje jak najszybszych dostaw. Wychodzimy naprzeciw tym oczekiwaniom i wprowadzamy zupełnie nowy standard na polskim rynku logistycznym. Jest to także niezwykle istotne z punktu widzenia sprzedawców i ich e-sklepów, dla których natychmiastowe dostawy z pewnością wpłyną na wzrost sprzedaży. Dlatego teraz oferujemy wszystkim naszym klientom, bez żadnych dodatkowych opłat, dostawy tego samego dnia w obrębie tego samego miasta. Na początek w Warszawie i Łodzi, by do końca tego roku mieć w zasięgu 20 największych miast w Polsce. 


Paczkomat Inpost – długa lista nowości 

InPost wprowadził niedawno w Polsce funkcjonalność Same Day Delivery, czyli dostawę tego samego dnia. Przesyłki nadane w obrębie tego samego miasta, które trafią do centrum dystrybucji do godziny 16, zostaną dostarczone do Paczkomatów® InPost w dniu nadania. – "Dostawa tego samego dnia jest możliwa dzięki rozbudowanemu programowi inwestycyjnemu, który InPost prowadzi w ostatnich latach. To zarówno dziesiątki nowych, w pełni zautomatyzowanych oddziałów, jak i kilka tysięcy kolejnych Paczkomatów® InPost każdego roku w całej Polsce oraz tysiące samochodów – także elektrycznych – i olbrzymie inwestycje w procesy oraz infrastrukturę IT" – podsumowuje Rafał Brzoska, prezes InPostu.

Nowością jest też bezpłatna usługa w aplikacji InPost Mobile, ułatwienie dla osób niewysokich i osób z niepełnosprawnościami. Nowe rozwiązanie – Strefa Ułatwionego Dostępu – umożliwia zamówienie paczek do niżej położonych skrytek w Paczkomatach®, na wysokości pomiędzy 30 a 150 cm. Opcja jest dostępna wyłącznie w aplikacji InPost Mobile. 

"W DPD Polska wiele uwagi poświęcamy rozwiązaniom usprawniającym etap tzw. ostatniej mili. Sieć DPD Pickup, która pozwala nadać i odebrać paczki w dowolnym terminie, liczy aktualnie 7 tys. punktów. Ważnym jej elementem są DPD Pickup Oddziały Miejskie (85 placówek) zlokalizowane w dzielnicach handlowych, mieszkalnych i biznesowych polskich miast. Odbiorcy i nadawcy mają możliwość zapakowania tam przesyłki, wydrukowania etykiety adresowej, skorzystania z przymierzalni" – mówi Rafał Nawłoka. Dodaje, że oddziały miejskie są przyjazne dla środowiska i mieszkańców miast, kurierzy doręczają paczki pojazdami nisko- i zeroemisyjnymi lub pieszo. Sieć DPD Pickup została w tym roku uzupełniona także o automaty paczkowe. "Najnowszym rozwiązaniem dla naszych partnerów biznesowych z branży spożywczej jest usługa DPD Food. Polega na dostarczeniu żywności, m.in. świeżego mięsa, ryb, owoców morza (jeśli waga jednej paczki nie przekracza 2 kg) w kontrolowanej temperaturze. Zarówno producenci żywności, dystrybutorzy i właściciele sklepów internetowych mogą skorzystać z DPD Today, czyli dostawy produktów spożywczych najpóźniej następnego dnia" – mówią przedstawiciele DPD. Do transportu tego typu przesyłek wykorzystywane są kontenery wyposażone w czujniki temperatury. Partnerzy mogą monitorować łańcuch chłodniczy, a odbiorcy mogą liczyć na informację o planowanym doręczeniu za pośrednictwem wiadomości e-mail lub SMS.


Poczta Polska (Pocztex) podpisała natomiast umowę na wdrożenie kompleksowego rozwiązania informatycznego, obejmującego aplikację mobilną na smartfony oraz dla osób korzystających z komputerów dostęp do dedykowanego panelu klienta. Dzięki multifunkcjonalnemu oprogramowaniu klienci będą mogli wygodniej zarządzać usługami. Nowy software umożliwi przygotowanie kompleksowej obsługi przesyłek KEP (kurierskich, paczkowych i ekspresowych) począwszy od nadania, po śledzenie jej drogi, kończąc na odbiorze w automatach paczkowych. Klienci zyskają możliwość szybkiego wyszukania placówek pocztowych, skrzynek oraz punktów partnerskich. Te funkcjonalności będą dostępne zarówno w formie aplikacji mobilnej, jak i w formie desktopowej. W przyszłym roku Poczta Polska zamierza zainstalować 2 tys. automatów paczkowych w całym kraju, a w I połowie roku co najmniej 750 automatów powstanie przy sklepach sieci Biedronka. Automaty paczkowe to jeden z trzech kanałów dostaw przesyłek w ramach oferty Pocztex (paczki dostarczane będą też tradycyjnie, pod wskazany adres lub do punktów odbioru). Do końca 2022 r. ma być dostępnych ponad 20 tys. punktów, w których można odebrać przesyłki (obecnie jest 17 tys.). Wprowadzona ma być także oferta D+1 (dostarczenie przesyłki dzień po nadaniu) na terenie całego kraju, a w wybranych miastach też oferta D+0 (dostawa tego samego dnia).

Małgorzata Markowska wśród kluczowych nowości wylicza trzy elastyczne rozwiązania. Pierwsze stanowi konsekwentna rozbudowa sieci punktów nadania i odbioru Szybka Paczka/ParcelShop. "W kraju dysponujemy siecią ponad 4 tys. tego rodzaju punktów, a w Europie jest ich ponad 25 tys. Systematyczne poszerzanie tej sieci jest jednym z naszych priorytetów. Wynika to z faktu, że odbiorcy indywidualni stają się coraz bardziej mobilni. Dbamy oczywiście o to, by punkty wyróżniały się jak najlepiej skomunikowaną lokalizacją, czyli możliwie wygodną z punktu widzenia odbiorców" – mówi M. Markowska. 


Kolejne elastyczne rozwiązanie to portal zwrotów, obsługujący również ruch transgraniczny, dzięki współpracy z innymi krajowymi spółkami Grupy GLS. Sprawna obsługa zwrotów jest kluczowa z punktu widzenia sklepów działających online (bywa, że stanowią nawet 40% wszystkich przesyłek). Badania pokazują, że konsumenci chętniej wracają do tych sklepów, które zapewniają wygodną możliwość dokonania zwrotu.


"Trzeci przykład to zwinne i bezpieczne rozwiązania dla ostatniej mili, dostosowane do potrzeb odbiorców indywidualnych, jak np. możliwość odbioru paczki za pomocą kodu PIN, płatność za paczki za pobraniem BLIKIEM czy opcja odstawienia przesyłki w bezpieczne miejsce wskazane przez odbiorcę w ramach FlexDeliveryService. Wdrażając tego typu opcje, zmierzamy w kierunku personalizacji doręczenia" – wyjaśnia Małgorzata Markowska. 

Przypisy